Duurzaam verwarmen zonder gas

Hoe kunnen we duurzaam verwarmen?

In het begin van 2018 is het balletje van duurzaam verwarmen gaan rollen. De kranten schreven over de warmtepomp en geothermie, lezers reageerden massaal met ingezonden brieven. De discussie kwam eindelijk op gang. ‘Eindelijk’, want dergelijke technologieën bestaan al langer dan vandaag. Sterker nog, in bijvoorbeeld Zweden en IJsland wordt geothermie al jaren toegepast. In IJsland gebruiken ze het zelfs om de stoep ijsvrij te houden. Maar aardwarmte en warmtepompen zijn niet de enige alternatieven voor de gasgestookte cv-ketel. En er zit een groot verschil tussen een nieuwbouw- en een bestaande woning.

We behandelen de volgende verduurzamende ingrepen:

• Pelletkachels en pelletketels;
• Zonnepanelen (fotovoltaïsche oftewel PV-panelen);
• Zonneboilers (thermische zonsystemen);
• Warmtepompen;
• Convectoren;
• Vloerverwarming;
• Waterontharders.

We beginnen dus met de bronnen (pelletkachels en pelletketels, zonneboilers, zonnepanelen en de warmtepomp), dan de afgiftesystemen (convectoren en vloerverwarming) en we sluiten af met de waterontharder.

Zonnepanelen

Zonnepanelen, ook wel fotovoltaïsche of PV-panelen genoemd, zie je tegenwoordig in vrijwel iedere straat. Ze leveren niet direct warmte, maar zijn wel cruciaal in een wereld waarin verwarming op gas wordt vervangen door verwarming die afhankelijk is van elektriciteit.

Mede dankzij zonnepanelen wordt steeds meer energie in Nederland (en in de rest van de wereld) duurzaam opgewekt. En dat moet ook, want als we van fossiele brandstoffen af willen en afhankelijker worden van elektriciteit, moet die stroom wel zo veel mogelijk groen zijn.

Zonneboilers

Een andere manier van duurzaam verwarmen waar je te weinig over hoort betreft zonneboilers, oftewel thermische zonsystemen. Zonneboilers leveren wel direct warmte, met behulp van speciale buizen die voorzien zijn van een coating aan de binnenzijde. Daardoor wordt de vloeistof die door deze buizen stroomt snel warm wanneer de zon erop schijnt. En omdat het oppervlak rond is, schijnt de zon er vaker recht op dan bij platte zonnepanelen.

Daarnaast wordt op een zonneboiler ook een warmtewisselaar aangesloten, zodat de vloeistof en het drinkwater van elkaar gescheiden blijven. Al met al levert dit systeem zo zelfs op zonnige winterdagen water met een temperatuur van 40 tot 50 °C, ruim voldoende om mee te douchen – en ruim voldoende voor lagetemperatuurverwarming.

Buffervat

De zonneboiler genereert logischerwijs het meeste warme water overdag. Maar warmte is vaak juist nodig in de avond of ochtend. Daarom is het raadzaam een buffervat aan te sluiten op de zonneboiler. Deze buffervaten bevatten één of twee warmtewisselaars, die de warmte uit de bron overzetten in het tapwater. Met een buffervat met twee warmtewisselaars zou je dus zowel een zonneboiler als een pelletketel kunnen aansluiten op het buffervat. In de zomer heb je dan alleen de zonneboiler nodig en dan kan de pelletketel op koude, bewolkte dagen eventueel bijspringen.

Convectoren

Naast duurzame bronnen van warmte, zijn er ook duurzame afgiftesystemen zoals convectoren, vloerverwarming en radiatoren. Hierbij zijn convectoren en vloerverwarming voorbeelden van lage temperatuurverwarming, terwijl radiatoren onder hoge temperatuurverwarming vallen.

Bij convectoren wordt convectiewarmte gebruikt. Het gevolg daarvan is dat de ruimte langzamer en gelijkmatiger opwarmt en afkoelt. Bovendien is een aanvoertemperatuur van convectoren ongeveer 35 °C, in plaats van 80 °C bij radiatoren. Kortom: een prima temperatuur voor een warmtepomp of een zonneboiler. En convectoren kunnen met een aanvoertemperatuur van ongeveer 18 °C ook gebruikt worden om te koelen.

Vloerverwarming

Net als convectoren, gebruikt ook vloerverwarming een lage aanvoertemperatuur van ongeveer 35 °C om te verwarmen. En tijdens een hittegolf kan vloerverwarming ook ingezet worden om een ruimte te koelen, door een aanvoertemperatuur van bijvoorbeeld 18 °C te hanteren.

Bij vloerverwarming worden verwarmingsbuizen in de vloer aangelegd. Daardoor is het systeem onzichtbaar en is het overal in de ruimte even warm. In tegenstelling tot radiatoren, waar je al gauw tegenaan kruipt als je het koud hebt…

Het is ook mogelijk om vloerverwarming te combineren met convectoren (of zelfs radiatoren). Als je daarvoor kiest is het bijna à la minute warm in huis. Het duurt immers even om de vloer op te warmen. Door even een convector of radiator bij te laten springen, heb je meteen de warmte in huis én verwarm je nog altijd zeer energiezuinig!

Waterontharder

Misschien lijkt het alsof de waterontharder niet in deze lijst thuishoort. Maar wij vinden van wel. Een waterontharder doet namelijk niets anders dan het kalk in het water verwijderen. En kalkvrij (of kalkarm) water scheelt energie bij apparaten die het water verwarmen – een wasmachine of vaatwasmachine bijvoorbeeld. Want kalkafzetting op het verwarmingselement behoort tot het verleden!

In dergelijke apparaten gaat er kalk zitten op het verwarmingselement, waardoor het meer stroom kost om het water op temperatuur te krijgen. De kalklaag werkt immers isolerend. Daarnaast heb je bij het wassen met verkalkt water meer zeep nodig. Een waterontharder bespaart dus ook op dat gebied het milieu én de portemonnee. 

Gesubsidieerde alternatieven voor verwarming op gas

Omdat ook Nederland zich gecommitteerd heeft aan het klimaatakkoord, stimuleert de overheid het gebruik van energiezuinige alternatieven voor verwarming op gas. Dit doet zij door middel van de Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE). De installateur hoopt dat zijn klant zich hierin heeft verdiept en weet dat hij een deel van de duurzame investering (in bijvoorbeeld zonneboilers, vloerverwarming of een pelletketel) vergoed krijgt. Maar de realiteit is dat de eindgebruiker hier vaak te weinig over weet. ISDE subsidie aanvragen is niet de taak van de installateur.

Lees hier hoe u ISDE aanvraagt!

De klant heeft de installateur nodig voor duurzame verwarming

In veel opzichten is de eindgebruiker dus afhankelijk van de installateur als het gaat om duurzame verwarming. Dat geldt voor particulieren, maar zeker ook voor bedrijven. Daar zijn op het gebied van duurzaamheid namelijk de grootste slagen te slaan. Steden zoals Amersfoort willen zelfs op korte termijn aardgasvrij zijn. Het is misschien nog niet duidelijk waar de toekomst van verwarming in Nederland precies ligt, maar één ding is zeker: de aardgasgestookte cv-ketel is verleden tijd.

Pelletkachel of warmtepomp?

Tegen het eind van de zomer vragen veel consumenten zich af of ze voor een pelletkachel of warmtepomp moeten kiezen. Een vraag die ze stellen aan de installateur, maar waar eigenlijk een ander type expert naar moet kijken. Iedere woning is immers anders en daarom is een persoonlijke, op maat gemaakte oplossing vereist.

Anders Verwarmen begint nu

Voor installateurs zijn dit belangrijke, turbulente tijden. Aan de ene kant zijn er de afgelopen decennia volop aardgasgestookte cv-ketels geïnstalleerd en dat werk lijkt te verdwijnen, nu men wil verwarmen zonder gas. Aan de andere kant biedt dit nieuwe kansen voor de installateur om zich positief te onderscheiden met duurzaamheid.

Steeds meer mensen zijn op zoek naar een warmtepompinstallateur. Maar erg weinig installateurs hebben de nodige ervaring met het installeren van een pelletketel of zonneboiler. Duurzaam verwarmen is immers zo veel meer dan alleen warmtepompen.

Bij Anders Verwarmen helpen we zowel de installateur als de eindgebruiker. Voor de installateur zijn we het kenniscentrum op het gebied van de installatie van duurzame verwarmingssystemen, voor de eindgebruiker zoeken we naar de ideale oplossing voor iedere unieke situatie. Samen houden we Nederland warm en groen.

Lees meer over duurzaam verwarmen zonder gas en de mogelijke alternatieven in ons gratis whitepaper voor installateurs of de handleiding voor eindgebruikers!