Ik wil een nieuw verwarmingssysteem voor de woning. Welke mogelijkheden heb ik dan?

Inmiddels ben ik ruim twee jaar samen met Robert aan het bouwen aan Anders Verwarmen. Wij willen een samenleving die minder afhankelijk is van fossiele grondstoffen. Voor een beter leefklimaat, nu en in de toekomst.

Om dit te bereiken zetten wij in op energie neutrale woning- en utiliteitsbouw en zijn wij actief bezig met duurzame energieoplossingen. Deze verhogen het comfort, verminderen de CO2-uitstoot en zijn bruikbaar in alle typen gebouwen.

We leveren complete systemen in heel Nederland. Daarnaast adviseren, ontwerpen, installeren en onderhouden wij. Samen met een team van deskundige installateurs zorgen wij voor een duurzaam verwarmd verblijf. Onze dienstverlening is persoonlijk, direct en snel. Onze klanten hebben slechts één aanspreekpunt, bij wie ze terecht kunnen met al hun vragen en opmerkingen.

Een nieuw verwarmingssysteem zonder gas

In die twee jaar heb ik heel veel mensen gesproken die op zoek waren naar een nieuw verwarmingssysteem zonder gas. Ik heb heel veel voorstellen gedaan. Tijdens de afgelopen periode heb ik eens de balans opgemaakt. En vroeg ik mij wat de meest gestelde vraag is van de afgelopen twee jaar. En die luidt:

“Ik wil een ander verwarmingssysteem voor de woning. Welke mogelijkheden heb ik dan?”

In deze blog wil ik graag antwoord geven op die vraag.

Of nu de huidige gasketel aan vervanging toe is, je van het aardgas af wilt of je de energielasten wilt verlagen, bovenstaande vraag komt onherroepelijk een keer voorbij. En dat merken wij ook. Mensen komen om verschillende redenen bij ons terecht met die vraag en bij het beantwoorden van die vraag komen altijd een aantal zaken voorbij. Zaken die altijd gelden, voor welk pand dan ook en in welke situatie dan ook.

Nieuw- of bestaande bouw?

De eerste vraag die ik altijd stel is: “Betreft het een nieuwbouwwoning of is het een bestaande woning?” Als het gaat om een nieuwbouwwoning dan is een warmtepomp altijd de beste oplossing. Waarom? Omdat deze op de meest energie-efficiënte manier elektriciteit om kan zetten naar warmte. Er is momenteel geen ander apparaat die dat op een efficiëntere manier kan doen. En dat maakt dat bij nieuwbouw een warmtepomp altijd de beste oplossing is.

Bij bestaande bouw ligt dat niet zo eenvoudig. Als het gaat om bestaande bouw is de volgende vraag altijd uit welk bouwjaar de woning komt. Wij onderscheiden daarbij een aantal bouwperiodes:

1. 1970 – 1986
2. 1987 – 1994
3. 1995 – 2010
4. 2010 – nu

Een belangrijke ‘knip’ ligt in 1995. Alle woningen gebouwd voor die tijd zijn – zonder isolerende maatregelen na de bouw – niet geschikt om op een lage temperatuur te worden verwarmd. Deze woningen zijn dusdanig slecht geïsoleerd dat er veel warmte nodig is om de woningen op temperatuur te krijgen en te houden. Woningen van na 1995 zijn heel veel beter geïsoleerd, waardoor die in potentie wel geschikt zijn voor een warmtepomp.

Uiteraard geldt bovenstaande niet als er na de bouw maatregelen zijn genomen die het warmteverlies beperken, de zogenaamde na-isolatie. Wanneer die wel is toegepast, dan kan het zo zijn dat de woning wel degelijk met een lage watertemperatuur te verwarmen is. Dan is de warmtepomp wel interessant, mits het afgiftesysteem passend is. Dit moeten convectoren of vloerverwarming zijn. In dergelijke gevallen is het belangrijk om goed te laten beoordelen wat er mogelijk is.

Hoge of lage temperatuur?

Woningen van voor het bouwjaar 1995 zijn nagenoeg allemaal voorzien van radiatoren in de ruimtes. Deze hebben een hoge watertemperatuur nodig om voldoende warmte af te geven. Omdat een warmtepomp die hoge temperatuur niet efficiënt kan maken, is de warmtepomp niet interessant in die gevallen. Reden daarvoor is dat een warmtepomp onvoldoende energie-efficiënt de warmte kan maken.

Woningen vanaf bouwjaar 1995 zijn dusdanig geïsoleerd dat deze op een lage temperatuur te verwarmen zijn. Dat betekent overigens niet dat daarmee de cv-ketel één op één te vervangen is door een warmtepomp. Ook hier geldt dat het gebruikte afgiftesysteem geschikt moet zijn voor lagetemperatuurverwarming. Dat dienen dus convectoren of vloerverwarming te zijn. Is dat het geval, dan kan in principe een warmtepomp toegepast worden.

Veel woningen vanaf bouwjaar 1995 zijn echter uitgevoerd met radiatoren. En die hebben een hoge temperatuur nodig. Als in dat geval een warmtepomp toegepast moet worden, is het zaak om eerst dat afgiftesysteem te vervangen door convectoren of vloerverwarming om daarna de warmtepomp toe te passen. Andersom gaat niet, we zitten immers dan weer met de benodigde hoge temperatuur die een warmtepomp onvoldoende energie-efficiënt maken kan.

De uiteindelijke keuze zal op basis van diverse variabelen dan ook gaan tussen de traditionele cv-ketel op aardgas, een oplossing in de vorm van een pellet cv-ketel waarin biomassa wordt verbrand, de hybride oplossing (cv-ketel in combinatie met een warmtepomp) of een warmtepomp. Is de oplossing die jou het meest aanspreekt niet geschikt voor jouw woning? Onthoud dan dat er vaak meer mogelijk is dan je denkt; je moet alleen eerst je woning op andere vlakken verduurzamen, voordat je aan een nieuw verwarmingssysteem begint.

Veel succes met de verduurzaming!

Jeroen Post