Zonneboilers: zelf duurzaam warmte opwekken

Overal waar je komt zie je daken met zonnepanelen. Steeds massaler wekken we in de vorm van fotovoltaïsche zonne-energie onze eigen elektriciteit op. We maken zo volop gebruik van het licht van de zon. Maar zonneboilers, waarmee we thermische zonne-energie en dus zelf warmte opwekken, zien we bijna nergens. De warmte van de zon laten we dus onbenut. Waarom is dat?

Het voor de hand liggende antwoord zou zijn dat zonnepanelen meer energie leveren dan zonneboilers, maar dat is niet het geval. Sterker nog, thermische zonnecollectoren leveren per vierkante meter zelfs meer energie dan PV-panelen. Maar dat is niet het enige voordeel van thermische zonne-energie ten opzichte van fotovoltaïsche zonne-energie.

Voordelen van zonneboilers ten opzichte van zonnepanelen

We hebben een aantal voordelen van zonneboilers ten opzichte van zonnepanelen voor je op een rij gezet:

• Zonneboilers leveren per vierkante meter meer energie dan zonnepanelen.
• Bij zonnepanelen kun je de opgewekte elektriciteit gebruiken om te verwarmen via bijvoorbeeld een warmtepomp, maar bij zonneboilers heb je meteen warmte. De omzetting van elektriciteit naar warmte wordt dus overgeslagen.
• Het verwarmingssysteem (zoals een warmtepomp) hoeft minder arbeid te leveren omdat de zonneboiler al voor een belangrijk deel van de warmte zorgt. Dat betekent een lager energieverbruik en dus een lagere energierekening.

Een nadeel ten opzichte van zonnepanelen is echter dat er geen salderingsregeling is. Bij een overschot aan opgewekte elektriciteit ontvang je korting op je jaarrekening omdat het overschot terug in het elektriciteitsnet wordt gepompt. Zo werkt het niet bij een overschot aan warmte. Daarom is het van belang om niet te veel zonneboilers te plaatsen. Bovendien kan een overschot aan warmte de zonneboilers beschadigen.

Een tweede nadeel is dat in Nederland de effectiviteit van een zonsysteem in de maanden september tot en met april laag is. Dat betekent dat in die maanden voornamelijk een tweede warmteopwekking ingezet moet worden om ruimtes te verwarmen en warm water te bereiden. In de maanden april tot en met augustus is deze tweede warmteopwekker daarentegen geheel niet nodig en verwarm je geheel op zonnewarmte.

Zo efficiënt mogelijk duurzaam warmte opwekken

Ga je duurzaam warmte opwekken, dan zijn zonneboilers dus een goede keuze. Maar in de praktijk is het rendement van dit systeem afhankelijk van meerdere factoren. Daarom een aantal tips:

• Richt de vlakke plaat panelen zover mogelijk naar het zuiden om zoveel mogelijk zonuren te hebben.
• Zorg dat de vlakke plaat collectoren in een hoek van 30° tot 50° zijn gepositioneerd.
• Gebruik je heat pipes? Dat is de positie minder van belang omdat de heat pipes individueel draaibaar zijn en daarmee een goede positie ten opzichte van de zonstand kunnen krijgen.
• Minimaliseer je warmtevraag door zuinig te zijn met warm water. Indien je ook ruimtes verwarmt door middel van zonnewarmte, is het ook verstandig om te kijken waar je daar zo zuinig mogelijk kunt zijn.
• Gebruik je relatief veel warm water en wordt de boiler dus vaak aangevuld met koud water, kies dan voor een voorgeschakelde boiler. Hiermee voorkom je dat een ander verwarmingssysteem (zoals een warmtepomp) het water warm houdt terwijl je genoeg warmte opwekt met je zonneboilers – die warmte zou anders verloren kunnen gaan.
• Zorg voor een bijpassende boiler met voldoende inhoud. Hoe groter deze boiler, hoe meer warmte opgeslagen kan worden die op een later moment weer ingezet kan worden. Let er daarbij ook op dat deze boiler geschikt is om ook verwarmd te worden door de tweede warmteopwekker.

Natuurlijk blijft het rendement ook afhankelijk van het aantal zonuren in een jaar. Daar heb je helaas geen invloed op.

Zelf warm water opwekken

Wil je zelf warm water opwekken en altijd een voorraad hebben? Kies er dan voor om ook een buffervat aan te schaffen. De zonneboilers werken immers het beste overdag, maar juist ’s avonds en ’s ochtends heb je warm water nodig.

PVT-panelen: elektriciteit én warmte opwekken

Je kunt ook zonnepanelen en zonneboilers met elkaar combineren met PVT-panelen, zo kun je elektriciteit én warmte opwekken. Met het twee-in-één-systeem, ook wel fotovoltaïsche-thermische panelen genoemd, bespaar je dus op gas én elektra.

De zon levert immers gratis energie op twee manieren. De PVT-panelen vangen het licht van de zon op en zetten dit om in elektriciteit. Maar achter de zonnepanelen zit ook een vloeistof die door de zon wordt opgewarmd. Die warmte wordt vervolgens gebruikt om tapwater te verwarmen of om je woning mee te verwarmen.

Ga ook zelf warmte opwekken!

Misschien dat het gebrek aan een salderingsregeling de reden is dat we nog zo weinig zelf warmte opwekken. Zorg dus dat je eerst berekent hoeveel warmte je nodig hebt, om op basis daarvan te kijken hoeveel zonneboilers je nodig hebt. Anders Verwarmen kan je hierbij helpen!

Lees meer over het duurzaam verwarmen van je woning in ons gratis whitepaper!

Download handleiding