De hybride warmtepomp: redding of ramp?
De warmtepomp komt eraan, dat is anno 2019 wel duidelijk. Maar waar die warmtepomp de energie vandaan moet halen, is nog altijd voer voor discussie. Op dit moment liggen lucht, water en aardwarmte voor de hand. Er zijn echter vooruitstrevenden die al aan waterstof denken. Terwijl anderen juist afwachtend zijn en daarom neigen naar een hybride warmtepomp. Maar is dat wel zo’n goede oplossing?
De werking van een hybride warmtepomp
De werking van een hybride warmtepomp is in beginsel net als die van andere warmtepompen; het apparaat onttrekt energie aan de bron (lucht, water, of aardwarmte) en gebruikt deze om je woning te verwarmen. Daar moet de warmtepomp arbeid voor leveren en dat kost stroom.
Ga je voor lucht als bron, dan kost het je warmtepomp op koude dagen meer stroom om warmte te produceren dan wanneer de buitenlucht warmer is. Het kost de warmtepomp meer moeite om warmte uit koude lucht te halen dan uit warme lucht. En dat komt het rendement van je verwarmingssysteem niet ten goede.
Daarom heeft men de hybride warmtepomp ontwikkeld. Die zorgt ervoor dat die goede oude gasgestookte cv-ketel kan bijspringen als het buiten koud wordt.
Een hybride warmtepomp is dan ook aan te sluiten op je huidige cv-ketel. Er zijn echter ook hybride warmtepompen die zowel warmtepomp als gasgestookte cv-ketel in één zijn.
Hoe werkt een warmtepomp?
Waar moet je woning aan voldoen?
Om je woning überhaupt te verwarmen met een warmtepomp, moet deze aan een aantal eisen voldoen.
- Overal goede tot uitstekende isolatie, dus ook in je vloer, gevel, dak, ramen en spouwmuren. Bij huizen die na het jaar 2000 zijn gebouwd, zit dat vrijwel altijd wel goed. Vanaf bouwjaar 1996 is ook wel een en ander mogelijk, maar de situatie zal nauwkeurig bekeken moeten worden.
- Het is wenselijk om lagetemperatuurverwarming aan te leggen, zoals muur- of vloerverwarming. Maar ook lage temperatuur radiatoren of convectoren zijn mogelijkheden. Verwarmen naar een temperatuur van 80 °C (zoals gebruikelijk is voor hoge temperatuur radiatoren) kost veel meer stroom.
- Overweeg bij de aanschaf van een warmtepomp ook de aanschaf van een buffervat. Daarmee heb je altijd warm tapwater beschikbaar voor bijvoorbeeld de douche.
Voldoet jouw woning nog niet aan deze eisen? Pak dan eerst dit aan om flink op te besparen op je energierekening!
Er zijn nog veel meer factoren die een rol spelen. Denk bijvoorbeeld aan de douchekop; een regendouche verbruikt veel meer water dan een ouderwetse douchekop. Daarom moet je eigenlijk geen warmtepomp kopen vóórdat een deskundige je woning heeft bekeken.
Hybride warmtepomp kosten en terugverdientijd
De kosten van een hybride warmtepomp zijn over het algemeen lager dan die van de gasloze varianten. Voor ongeveer € 6.000 kun je een hybride verwarmingssysteem aanschaffen, terwijl de kosten van een warmtepomp zonder gas al gauw € 10.000 bedragen. Let wel: deze bedragen zijn afhankelijk van de verwarmingsvraag van de woning, de grootte van de woning en het type warmtepomp.
De terugverdientijd is lastig te berekenen. Het is immers afhankelijk van de buitentemperatuur. In een zachte winter hoeft de warmtepomp minder vaak over te schakelen naar de gasketel dan in een strenge winter. Dat is van grote invloed op het rendement en dus op de terugverdientijd. Als indicatie kun je wel zeggen dat deze ongeveer zeven jaar bedraagt.
Subsidie voor hybride warmtepomp
Je kunt de kosten van een hybride warmtepomp nog wat drukken met behulp van subsidie. In 2019 was er € 160 miljoen beschikbaar gesteld in het kader van Investeringssubsidie Duurzame Energie (ISDE), in 2020 is dit sowieso € 100 miljoen. Tot 2021 krijg je daardoor meestal tussen de € 1.000 en € 2.500 subsidie. Je kunt pas ISDE subsidie aanvragen nadat je een nieuw verwarmingssysteem gekocht hebt.
Voordelen hybride warmtepomp
Nu je het hoe en wat weet over de hybride warmtepomp, is het tijd om te bedenken of het anno 2019 wel echt iets voor jou is. Een dergelijk verwarmingssysteem biedt de volgende voordelen:
- Lager gasverbruik: Als je geen investering in lagetemperatuurverwarming wil doen, kun je met een hybride warmtepomp toch een hoop gas besparen.
- Betaalbaar: Een hybride warmtepomp kun je aansluiten op een cv-ketel, daarmee is het een makkelijkere en betaalbare oplossing voor verwarming. Andere duurzame investeringen zoals vloerverwarming zijn minder noodzakelijk.
Nadelen hybride warmtepomp
Er zijn echter ook nadelen verbonden aan de hybride oplossing. De technologie heeft zich in rap tempo ontwikkeld, maar de hybride warmtepomp grijpt nog wel terug op het ‘ouderwetse’ gas.
- Gas blijft noodzakelijk: We moeten van het gas af. Dat gaat niet lukken als iedereen hybride warmtepompen aanschaft.
- Simpelweg te laat: Een dergelijk systeem heeft een technische levensduur van ongeveer twintig jaar, maar de kans is levensgroot dat we tegen die tijd niet meer op gas mogen of kunnen verwarmen. Als we binnen zeven jaar van het gas af gaan, heb je de warmtepomp niet terugverdiend.
- Halve oplossing: Niet alleen de techniek wat betreft verwarming ontwikkelt zich, er wordt ook steeds meer groene stroom opgewekt. Op den duur wordt de volledig elektrische warmtepomp dus steeds schoner, zelfs als je er nu al een koopt.
- Gasprijs stijgt: De prijs van gas neemt toe, vanwege schaarste en de klimaatdoelen. Ondertussen wordt elektriciteit goedkoper. Zo wordt je aan beide kanten financieel gestimuleerd om volledig te stoppen met gas.
Hybride warmtepomp ervaringen
Ondanks de nadelen zijn de hybride warmtepomp ervaringen over het algemeen goed. Dat is vrij logisch, aangezien het comfort grotendeels afhankelijk is van het afgiftesysteem, in plaats van de bron. Oftewel: je kunt niet direct aan je radiatoren of vloerverwarming merken of je op gas of aardwarmte verwarmt.
“Ik merk wel dat ik deze warmte heel prettig vind,” zegt Michel Penninga, een klant van Anders Verwarmen over zijn nieuwe verwarmingssysteem; vloerverwarming met een warmtepomp op lucht. “De vloeren zijn ook helemaal glad en drempelloos. En als we warm water nodig hebben, dan is het er. Bovendien verwarmt en koelt het systeem steeds meer automatisch, we hoeven het steeds minder bij te stellen.”
Lees hier over de warmtepomp ervaring van Michel Penninga!
Verwarmen zonder gas
We moeten van het gas af en we kunnen ook verwarmen zonder gas. Eigenlijk heb je als particulier helemaal geen gas meer nodig. Er zijn genoeg alternatieven waardoor er voor vrijwel iedere woning een geschikte en gasloze mogelijkheid is.
Er is veel te doen rond de waterstof cv-ketel. Dit zou inderdaad een oplossing kunnen zijn, maar de komende vijftien tot twintig jaar nog niet. Het gaat niet zo zeer om de techniek, die is er wel. Het grote probleem zit hem in de grootschalige productie van waterstof. Die moet nog worden opgezet. En als dat eenmaal is gebeurd, dan is eerst de zware industrie aan de beurt. Vermoedelijk zal dat de eerste afnemer van waterstofgas worden. Bovendien heeft de waterstof cv-ketel in Nederland nog geen goedkeuring.
Alternatieven die nu beschikbaar zijn, zijn bijvoorbeeld pelletkachels, pelletketels en zonneboilers. Prima alternatieven om je woning te verwarmen, zonder gas. En dan is er natuurlijk ook nog de warmtepomp, die ook zonder gas een hoog rendement kan halen. Hoger dan dat van een gasgestookte cv-ketel.
Lucht als bron
Een warmtepomp moet ergens de energie vandaan halen. Kies je voor lucht als bron, dan plaats je een buitenunit die warmte (energie) uit de buitenlucht onttrekt en die energie vervolgens inzet om voor verwarming te zorgen. Zorg wel dat je voor kwaliteit gaat, om geluidsoverlast bij een warmtepomp te voorkomen.
Water als bron
Een warmtepomp kan ook water als bron gebruiken, met behulp van warmte-koudeopslag (wko). Er worden twee boringen gedaan om twee putten te creëren. Om te verwarmen pomp je water dat door de bodem is opgewarmd omhoog, na het verwarmen pomp je dat afgekoelde water in de andere put. Daar kan het vervolgens weer opwarmen voor een volgend gebruik. We noemen dit een open bron, met een water/water-warmtepomp.
Aardwarmte korf of bodem als bron
Tot slot is er nog de aardwarmte korf, een innovatieve bron waar je niet voor hoeft te boren. In plaats daarvan ga je graven. Dit systeem werkt op eenzelfde manier als een geboorde bron, maar dan vlak onder de grond. Je gebruikt daardoor in de winter de zomerse warmte die nog een paar meter onder de grond zit om je huis te verwarmen, terwijl je in de zomer de winterse kou inzet om je huis te koelen.
Een geboorde bron werkt net zo, alleen deze wordt veel dieper de bodem ingebracht. Daardoor is er minder invloed van de lucht boven de bron en wordt er een kleiner oppervlak gebruikt.
Conclusie: hybride warmtepomp kopen?
In conclusie is een hybride warmtepomp kopen absoluut een betere oplossing dan een gasgestookte cv-ketel. Maar alsnog is het geen goede oplossing. We moeten compleet van het gas af en op deze manier blijven we afhankelijk.
Het is beter om te investeren in een duurzaam verwarmingssysteem dat een hoog rendement behaalt zonder gas, dan voor de hybride warmtepomp als tussenweg te gaan. Tien jaar geleden zou het een mooie overbrugging zijn geweest naar de volledig elektrische warmtepomp. Maar inmiddels zijn er meerdere goede warmtepomp merken. En dus is die overbrugging ook niet meer nodig.
Besef jij ook dat je gasgestookte cv-ketel aan vervanging toe is en twijfel je over je volgende stap? Lees dan onze gratis handleiding en ontdek de mogelijkheden én waar je op moet letten!
Het formulier is verlopen
